De samenwerking verbeteren. Het staat hoog op de wensenlijst van menig team, afdeling, organisatie of keten. Niet verrassend is er allerlei informatie en advies over te vinden. Waardevol? Mwah. Meestal is het vrij ontmoedigend: samenwerking verbeteren is lastig en het duurt lang.
Jammer, want dat is nergens voor nodig! Je komt al een heel eind wanneer je onderstaande stappen volgt en de vragen voor jezelf beantwoordt. Laten we beginnen. Hier komt jouw stappenplan voor het verbeteren van elke samenwerking.
Stap 1: Samenwerking team verbeteren? Heb meer aandacht voor gedrag
Samenwerking gaat vooral over gedrag. Wat vinden we van de manier waarop we samenwerken? En helpt de manier waarop we samenwerken ons richting onze doelen?
Dat heeft een harde kant: welk gedrag laten we zien rondom 'tastbare' zaken zoals visie, strategie, richting, doelen stellen, besluitvorming en implementatie. Dat heeft ook een zachte kant: op welke manier gaan we om met zaken als psychologische veiligheid, vertrouwen, respect en communicatie.
Op welke kant richt jij meestal als eerste je aandacht? Iedereen heeft namelijk een natuurlijke voorkeur. De één kijkt eerst of vooral naar harde onderwerpen. De ander richt zich sneller op de zachte kant. Dat is heel normaal.
Maar wat denk je dat er gebeurt als mensen met verschillende voorkeuren gaan samenwerken in een team? Of wanneer een team een andere voorkeur heeft dan een klant? Gedoe!
Besef je goed dat bij samenwerken de harde en zachte kant altijd aanwezig zijn. Sterker nog: de harde en de zachte kant zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Altijd. Per direct. Als je bijvoorbeeld een nieuwe strategie presenteert (hard), dan gaat teamleden daar iets van vinden (zacht).
De ene kant is niet beter dan de andere. Het maakt ook niet uit welke voorkeur je hebt. Jouw eerste stap naar een betere samenwerking in je team is: koppel de harde en zachte kant aan elkaar.
Hoe je dat doet? Heb aandacht voor het gedrag van het team. Want zoals een team iets doet, doet het alles. Het helpt als je naar buiten weet te krijgen wat er aan de binnenkant speelt bij de mensen met wie je samenwerkt. Dat kun je doen door vaker open vragen te stellen en nieuwsgierig te zijn naar de antwoorden.
Stap 2: Samenwerking team verbeteren? Kijk vaker naar het collectief en de patronen
Wil je resultaten halen? Dan zijn veel van ons gewend om naar het gedrag van individuen te kijken. Er is een slimmere en snellere manier om de samenwerking in een team te verbeteren. Kijk ook naar het collectief (het team als geheel): hoe gaat het team als geheel met elkaar om? Hoe praat het team als geheel met elkaar? Hoe pakken ze hun werk aan? Hoe nemen ze beslissingen? Hoe gaan ze om met conflicten? Wat gebeurt er als de druk toeneemt?
We zeiden het net al: zoals een team iets doet, doet het alles. Elk team maakt gebruik van teampatronen die beperken of versterken. Wanneer teams zich bewust worden van hun patronen, dan kunnen ze beoordelen of dat patroon helpt in de samenwerking. Bovendien kan het team bepalen welk gedrag het er mogelijk voor in de plaats wil zetten. En dat is interessant, want de samenwerking in een team is zo sterk als het minst ontwikkelde patroon. Ken jij het minst ontwikkelde patroon van jouw team?
Stap 3: Samenwerking team verbeteren? Maak er een routine van
Als je aan teams vraagt of ze het gedrag van het team belangrijk vinden, dan zeggen er maar weinig ‘nee’. Als je vraagt wanneer ze gezamenlijk stilstaan bij dat gedrag, dan blijft het doorgaans stil. In de waan van de dag lukt het maar heel weinig teams om structureel tijd vrij te maken om samen te werken aan gedrag dat helpt om de samenwerking te verbeteren. Sowieso al jammer. Zeker omdat de meeste mensen dit niet weten: juist door structuur aan te brengen komen teampatronen versneld op tafel.
Sterke teams doen hun teamontwikkeling er niet 'even bij'. Ze werken samen in een regelmaat aan hun gedrag. In een routine. Je leest er meer over in het artikel Ambities waarmaken in een routine.
Stap 4: Samenwerking team verbeteren? Gebruik de kracht van de kleine stap
Hoe eet je een olifant? Precies. In kleine hapjes. Wil je gedrag veranderen? Doe dat in zo klein mogelijke stappen. En dat bedoelen we écht klein. Zo klein, dat je er onmogelijk tegenop kunt zien. Dat je zo vaak mogelijk het gevoel krijgt dat je succes hebt. Wekelijks (of vaker) feestjes kunt vieren met elkaar. Kleine stappen zijn vrijwel altijd bij te sturen. Dat maakt teams heel wendbaar om van koers te veranderen als dat nodig is. Toch verlies je nauwelijks snelheid, omdat je in korte tijd heel veel stapjes kunt zetten.
Met één kanttekening: breng de kleine stappen duidelijk in beeld. Zo kan iedereen de voortgang zien in een oogopslag. Je weet direct waar je aandacht nodig is. Als bijkomend voordeel kun je afwijkingen direct zien. Je weet onmiddellijk wanneer je moet bijsturen.
Stap 5: Samenwerking team verbeteren? Maak het meetbaar
De meeste organisaties onderschrijven het belang van meten en cijfers om te kunnen sturen: van financiële cijfers, KPI’s, verzuim, klant- en medewerkerstevredenheid tot het aantal klachten. Toch zijn er nauwelijks organisaties die cijfers over hun samenwerking hebben.
Moet je je voorstellen dat je op een onbekende snelweg rijdt zonder dashboard en navigatie. Het is maar een gok of je veilig op koers blijft met de juiste snelheid en met voldoende brandstof om de bestemming te halen. En dat terwijl samenwerking juist het meest beïnvloedbare risico is. En dé voorspeller van resultaat! Meten dus, die kwaliteit van samenwerking!
Doe je dat voor één team, dan bouw je aan je beste team ooit. Je lees hier meer over in het artikel Hoe bouw je een high performing team? | De complete gids.
Ga je dit voor alle teams meten en visueel weergeven en kun je de trends inzichtelijk maken, dan bouw je aan de beste samenwerking ooit waarin medewerkers, klanten en partners als ambassadeurs aan je verbonden blijven. Als je dat interessant vindt, lees dan vooral ook het artikel Hoe bouw je een organisatie met high performing teams?
Waar beginnen met het verbeteren van samenwerking?
Geen enkele samenwerking groeit als je er geen aandacht aan besteed. Je werkt samen met mensen, niet machines. Elke dag gebeuren er dingen die van invloed zijn op de samenwerking. Dat vraagt van teams dat ze doorlopend aandacht hebben voor hun eigen gedrag.
Hoe je dat doet? Maak het jezelf vooral makkelijk. Je kunt met elk van deze stappen aan de slag. De volgorde maakt niet uit. Met welke stap je ook begint en hoe ver je ook komt: je levert elke keer een bijdrage aan het verbeteren van samenwerking. Probeer, experimenteer en leer naar hartenlust!
Heb je hulp nodig of een stok achter de deur? Dan is er DURVT Team Performance Software.